National Dishes Nr 37-196 – CYPRUS – Fasolada

Vandaag in mijn culinaire wereldreis: National Dishes Nr 37-196 – CYPRUS – Fasolada. In 2020 startte ik mijn culinaire wereldreis @NationalDishes. Het doel: de nationale gerechten van alle 196 landen ter wereld koken, van Afghanistan tot Zwitserland, zonder tussentijds er eentje stiekum over te slaan omdat je die niet lust of omdat het recept lastig is. Ik begon in Afghanistan, heb al heel veel geweldige gerechten gemaakt en veel geleerd, en nu ben ik op Cyprus aangekomen. Eindelijk, het laatste land van de C, het duurde veel te lang van Cuba – dat we op 8 april aten – tot hier, maar eerlijkheidshalve moet ik erbij zeggen dat we het gerecht al op 16 juni jl. maakten, maar ik kwam er niet eerder aan toe om het te posten. Ahum.
Het nationale gerecht van Cyprus heet ‘fasolada’ (Φασολάδα), een stevige soep met witte bonen en verschillende groenten en – soms, maar meestal niet – vlees. Het is ook een van de favorieten van Griekenland, hoewel voor dat land ook moussaka en souvlaki in aanmerking komen als nationaal gerecht. Ook Turkije, Egypte, Italië en Spanje kennen trouwens bonensoepen. Nou, tegen de tijd dat we in Griekenland zijn, ga ik wel eens dieper uitzoeken wat nou daar het nationale gerecht is. Maar nu eerst de fasolada van Cyprus.

Fasolada (φασολάδα) is een zeer populaire soep in Griekenland en ook het nationale gerecht van Cyprus. Het is een vegetarische soep met witte bonen en daarnaast allerlei groenten.

Waardering: 11,5/20 punten
Vanaf gerecht 12/196 waarderen we de nationale gerechten die we eten. Leuk om straks te kunnen vergelijken welke gerechten ons wel en welke minder bevallen.

Hm, bonensoep. Tja, Het mag dan in veel landen populair zijn, maar wij vinden het wat te zwaar. En eigenlijk vonden we de soep allebei best saai. We scoorden daardoor allebei onvoldoende.

Score voor fasolada uit Cyprus: 11,5/20 punten
Ingrid: 5 ½ (“saai”)
Marion: 5 (“saai en wat zwaar door de bonen”)

Cyprus
Cyprus, officieel de Republiek Cyprus (Grieks: Κυπριακή Δημοκρατία, Kypriakí Dimokratía, Turks: Kıbrıs Cumhuriyeti) is een land in de Middellandse Zee, 70 kilometer van de Turkse kust en 100 van de Syrische. Cyprus heeft 1.100.000 inwoners en de hoofdstad is Nicosia. Het land is lid van de Europese Unie. Cyprus hoort eigenlijk bij Azië, maar heeft een Europese cultuur, taal, geloof en geschiedenis en wordt daarom vaak bij Europa gerekend.

De Republiek Cyprus beslaat alleen de zuidelijke helft van het eiland. Sinds 1983 bezet Turkije het noordelijke deel, dat zich de Turkse Republiek Noord-Cyprus noemt. Alleen Turkije erkent dit ‘land’. Ook zijn er twee Britse militaire bases op het eiland: Akrotiri en Dhekelia. [Bron wikikids]

De Cypriotische keuken
De Cypriotische keuken lijkt veel op die van Griekenland en Turkije en behoort tot de mediterrane keuken. Net als de mediterrane Griekse keuken werd het tot op zekere hoogte beïnvloed door de Anatolische en de keuken uit het Midden-Oosten. Daarnaast is er invloed door de Byzantijnse, Ottomaanse, en in het algemeen de mediterrane keuken, waaronder de Franse, Italiaanse en Catalaanse.

Toch zijn er ook typisch Cypriotische gerechten, zoals de Cypriotische gehaktballetjes die ik onlangs maakte. En Cyprus heeft twee eigen kazen: halloumi en anari. Deze worden gemaakt van geiten- of schapenmelk. Halloumi is hard en flexibel en echt de nationale kaas van Cyprus. Het smelt niet, maar krijgt bij het bakken een korst. Anari lijkt op Italiaanse ricotta en bestaat in droge en verse vorm.

Cyprus is ook een wijnproducerend land. Het land staat 37ste op de lijst van wijnproducerende landen, maar omdat het zo klein is wordt er in verhouding tot landen die hoger op de lijst staan zoals Rusland veel meer wijn verbouwd. De wijngaarden zijn vooral op de zuidhellingen van het Troödosgebergte te vinden. In de middeleeuwen was Cypriotische wijn de koning der wijnen en konden alleen de allerrijksten het betalen. [bron: wikikids]

Het nationale gerecht van Cyprus: fasolada
Fasolada (φασολάδα) is een zeer populaire soep in Griekenland en ook het nationale gerecht van Cyprus. Het is een vegetarische soep met witte bonen en daarnaast allerlei groenten. Recepten verschillen, maar gebruikelijk zijn naast de witte bonen als basis ook wortel, bleekselderij en tomaten. Je komt de soep in de hele regio tegen. Zo is er ook een Arabische verdie, fasoulia. In Italië kennen ze fagiolata en de bonensoep ribollita. Roemenië kent fasole en de Spanjaarden hebben fabada asturia.

Ingrediënten fasolada (voor 4 personen)

• 500gr gedroogde witte bonen
• 1 witte ui, gesnipperd
• 2 knoflookteentjes, gekneusd
• 3 wortelen of een winterpeen, geschild/geschrapt en in plakjes
• 3 bleekselderij stengels, in ringetjes
• 3 rijpe tomaten, ontveld en zonder zaadlijsten en in blokjes (ik nam verse, maar je kunt desgewenst een blik tomatenblokjes nemen)
• 2EL tomatenpuree
• 2 laurierblaadjes
• 1,5 liter heet water of hete groentenbouillon (mag van bouillonblokje), of meer indien nodig
• Zout en peper
• Citroensap (optioneel)
• 5EL olijfolie + (optioneel) extra voor de garnering
• Garnering: platte peterselie

Bereiding

• Laat de witte bonen 12 uur (een nacht) weken in water. Ze moeten helemaal onder staan.
• Na het weken giet je de bonen dan af en spoel je ze met koud kraanwater af. Zet ze apart.
• Fruit de ui en knoflook in olijfolie tot de ui gekarameliseerd is. Bak de wortelplakjes een paar minuten mee en voeg daarna de bleekselderijringetjes toe en bak ook een paar minuten mee. Fruit de tomatenpuree tenslotte een minuut mee om te ontzuren.
• Voeg het water of de bouillon, de ingeweekte bonen, en de laurier en oregano toe en kook ca. anderhalf à twee uur zachtjes.
• Breng op smaak met zout en peper. Verwijder de laurierblaadjes.
• Serveer (lauw)warm en garneer met peterselie en (optioneel maar gebruikelijk) een scheutje goede olijfolie en eventueel wat citroensap voor frisheid.

Variaties
Witte bonen zijn altijd de basis voor fasolada. Ook wortel, bleekselderij en tomaat zijn gebruikelijk. Daarna kun je variëren.

• Heb je geen zin in gedroogde bonen, gebruik dan bonen uit blik of pot. Giet ze af en spoel ze daarna af. Fruit ui en knoflook. Fruit vervolgens wortel en bleekselderij mee. Fruit tenslotte de tomatenpuree een minuut mee. Giet de bouillon erbij en voeg de laurierblaadjes toe. Kook ongeveer een uur. Voeg het blik (uitgelekte en afgespoelde) bonen de laatste kwartier à 20 minuten toe als de wortel en bleekselderij al bijna gaar en zacht zijn.
• Je kunt een appel (geschild en in z’n geheel) meekoken voor frisheid. Verwijder de appel voor het serveren.
• Vervang witte bonen door fava-bonen of cannelli.
• Voeg naar eigen wens en smaak andere kruiden of specerijen toe, zoals rozemarijn, tijm, oregano, komijn, kaneelpoeder of paprikapoeder, gedroogde chilivlokken.
• Voeg andere groenten (b.v. prei of bosuien) en/of aardappel toe.
• Garneer met verbrokkelde feta.
• Geef er knapperig boerenbrood bij.

Wijntip bij de fasolada: wijn bij soep? Hoeft niet natuurlijk. Wij dronken er een lekkere sappige rode wijn bij van Gaia Wines uit Nemea. Elegant rood van druivenras agiorgitiko. Van een wijngaard in Koutsi (in Nemea) op 550m hoogte. Sappig met rijp rood fruit, fraicheur, een vleugje hout en zachte tannines.

@NationalDishes
Mijn doel met @NationalDishes is om de nationale gerechten van alle 196 landen in de wereld te koken, van A (zie de kabuli palaw uit Afghanistan) tot Z (afsluitend Zwitserland, met vermoedelijk kaasfondue?).

Op naar…?
Zo. Cyprus was land 37/196 in onze culinaire reis. Hiermee sluit ik de C af en pak ik mijn koffertje en pannen weer op en ga naar het eerste land van de D: Denemarken. De Denen zijn kennelijk twijfelaars, want het is in het buitenland niet helemaal duidelijk wat hun nationale gerecht is. De overbekende belegde sneetjes roggebrood die smørrebrød heten worden vaak genoemd?. Maar ook gravad laks (gerookte zalm). Of is het toch ‘stegt flæsk med persillesovs‘ (gebraden varkensvlees met peterseliesaus)? Na lang speuren ontdekte ik op een Deense site dat het inderdaad ‘stegt flæsk med persillesovs‘ is. Het is zelfs officieel in een verkiezing van het ministerie van Landbouw tot nationaal gerecht uitgekozen! Gek dus dat dat feit in het buitenland zo onbekend is. Op naar Denemarken dus! Hoewel ik nog niet erg warm loop: de vertaling is wel varkensvlees, maar het is knapperig buikspek à la speklapjes.. Brr, dat eet ik nooit… Maar … een vriendin vond het intrigerend en heeft aangeboden om het Deense nationale gerecht voor ons te koken! Zo leuk. Wordt vervolgd dus. Volgen jullie me straks toch weer in mijn culinaire wereldreis…?

Waardering nationale gerechten tot nu toe:
Langouste à la vanille uit de Comoren [nr. 33/196] beviel zo goed dat het op een gedeelde eerste plek met China/Kanton terecht kwam met 18/20 punten (“delicaat en subliem”).
Het zoetzure varkensvlees met ananas en paprika (koe loe yuk) uit China/Kanton [nr. 31/196] steeg meteen naar plek 1 met 18/20 punten (“mooie balans van smaken, erg van genoten” en “knapperig en lekker”).
De Flying Fish & CouCou uit Barbados [nr. 14/196] kreeg 17/20 punten (“Heerlijke saus, wat een smaakexplosie! Complex en warm door alle kruiden en specerijen”).
De salteñas uit Bolivia [nr. 19/196] verrasten ons en kregen 16,75/20 punten (“verrassende smaakbeleving door de zoete deeg en mooie combinatie van hartig en pittig met zoet”).
Ema Datshi uit Bhutan [nr. 18/196] kreeg 16,5/20 punten (“overtrof al onze verwachtingen; heerlijk en zeer smakelijk”).
Tussendoor de borscht uit Oekraïne gemaakt, vanwege de crisis daar. 16,75/20 punten (“Hartverwarmende soep, vol en rijk van smaak”).
De machboos uit Bahrein [nr. 12/196] scoorde 16/20 punten (“Smakelijke geurige rijst. Sappige kip.”).
De ćevapčići uit Bosnië en Herzegovina [nr. 20/196] scoorden 15,75/20 punten (“smakelijke gehaktworstjes; met ajvar als mooie aanvulling”).
De stoofpot cazuela de ave uit Chili [nr. 30/196] was zeer smakelijk en scoorde goed met 15,5/20 punten.
De twee nationale gerechten ‘shopska salata’ en ‘banitsa’ uit Bulgarije [nr. 24/196] scoren samen 15,25/20 punten (“pure en zeer smakelijke salade” en “heerlijke luchtige hartige taart”).
De mosselen met friet uit België [nr. 15/196]: 15/20 punten (“we hebben weer genoten van deze klassieker van onze zuiderburen”).
Ropa vieja uit Cuba [nr 36/196] was smakelijk en scoorde 15/20 punten (“het vlees is supermals, de bouillon lekker krachtig; een smakelijk gerecht dat je maakt met eenvoudige ingrediënten”).
Kandy ti nyma uit de Centraal-Afrikaanse Republiek [nr. 29/196] scoorde met 15/20 punten goed (“smakelijk” en “mag nog een keer”).
Rice & Beans uit Belize [nr. 16/196] scoorde samen met de recado-kip 14,5/20 punten (“verrassende rijst met bonen door de kokosmelk en heerlijke kip”).
Poulet à la moambé uit Congo-Brazzaville [nr. 34/196] kwam keurig in de middenmoot terecht met 14,5/20 punten (“smakelijke saus maar niet heel spannend” en “aparte pindasaus waarin ik geen tomaat verwachte”).
De Chicken Korma uit Bangladesh [nr. 13/196] waardeerden we met 14/20 (“beetje saai”).
De feijoada uit Brazilië [nr. 22/196] kreeg 13,75/20 punten (“smakelijk geheel met een gevarieerd smakenpalet”).
Runderstoofje seswaa uit Botswana [nr. 21/196] eindigde laag met 13,5/20 punten (“puur maar best saai” en “zacht en smaakvol” was ons commentaar).
De waardering voor roersoep samlor korkor uit Cambodja [nr. 27/196] liepen erg uiteen (8- en “zeer smakelijk, puur en afwisselend” en 6+ “er springt niet echt iets uit”) waardoor deze soep uiteindelijk helaas niet hoog scoorde (14/20).
Kip Kung Pao met pepertjes uit China/Szechuan [nr. 31/196] scoorde met 13/20 punten best laag, maar we waren te voorzichtig met de pepertjes. We geven het gerecht daarom binnenkort een herkansing…
We waren het eens over poutine uit Canada [nr. 28/196]. De populaire snack kreeg van ons 13/20 punten (“eenvoudig”, “zwaar, snackbarvoer”).
Gallo pinto uit Costa Rica [nr. 35/196] was wat smakelijker dan verwacht, maar het blijft een eenvoudig gerecht met vooral veel zetmeel. Het scoorde 12,75/20 punten.
De Riz gras uit Burkina Faso [nr. 25/196] kon ons niet bekoren (12,5/20 punten), want “saai” en “redelijk neutraal”. De pikante kip met specerijen uit het land die we erbij maakten, scoorde wel goed.
Bandeja paisa uit Colombia [nr. 32/196] stelde helaas teleur (12,25/20 punten), want we vonden het zwaar en vooral geen geheel met al die losse – en soms best lekkere – onderdelen.
De witte bonensoep fasolada uit Cyprus [nr. 37/196] eindigde vrij laag (11,5/20 punten). We vonden ‘m saai en door de bonen wat zwaar.
Ook boko boko harees uit Burundi [nr. 26/196] beviel niet zo goed (maar 10/20 punten). We vonden het gerecht vooral “flauw”.
De kuli-kuli van Benin [nr. 17/196] mislukte, dus die konden we voorlopig nog niet waarderen.
Ambuyat uit Brunei (nr. 23/196): kan het nog lager? De ambuyat zelf scoorde slechts 5/20 punten. De bijgerechten scoorden wisselend (van 6 tot 15,5/20 punten) en maakten het gerecht afwisselend en een beleving.

© 2024 Tekst & Fotografie: Ingrid Larmoyeur | vinissima.nl.
Teksten en foto’s mogen door derden niet zonder toestemming worden overgenomen of gebruikt.
Meer nationale gerechten zien? Volg me op Instagram @vinissima of @NationalDishes of op mijn blog via @NationalDishes.