Natuurwijn. Tja. You hate it or you love it? Ik heb er nog weinig ervaring mee, maar had wel mijn vooroordeel over deze ‘funky’ hipsterwijnen. Tijd om eens te checken of de vooroordelen terecht zijn met een masterclass van Niels van Laatum – auteur van een boek erover – die vorige week bij Sharing Wine Wijnwinkel in Den Haag werd gehouden.
Mijn mening is nog niet helemaal positief bijgesteld. Maar de wijnen die Niels liet proeven waren zeker niet van het type onzuiver met gekke smaakjes, zoals men vaak stelt. Zeker: troebel en ‘rauw’, soms wel wat heftig. Voor mij best lastig om de smaak goed te beschrijven. Maar ze waren allemaal mooi zuiver. Er zijn ook wel wat fruitigere exemplaren en ik merkte dat die zeker mijn voorkeur hebben, met de 2022 Alentejo, Geraçôes de Talha, Natalha, Clarete Mix als mijn favoriet. Een rosé in amfora (tiñajes of talha). Gemaakt door de dochter van de zogenaamde ‘professor’ Arlindo Maria Ruivo.
Ook prima: Blancat glera frizzante sur lie van Leo Winery, 2021 Val Tierra de Castilla Los Conejos Maleditos blanca van Bodegas Más que Vinos, 2021 Alentejo Ciclo tinto en de verrassende Dolcetto di Ovada Superiore “Ovada” van Casa Wallace uit … 2011!
We proefden mousserende, witte, rosé en rode natuurwijnen. Weer een ervaring rijker. Maar mijn kennis is nog niet zo groot dat ik vanaf nu een zelf geschikte natuurwijn kan selecteren die ik lekker vind. Wie weet. Misschien komt dat ooit nog…
Wat is natuurwijn?
Natuurwijnen zijn niet hetzelfde als biowijnen. Bio- en natuurwijnen worden over het algemeen wel als eerlijk, authentiek en gezonder ervaren. Bij natuurwijn (vin naturel / vin nature / natural wine) grijpt de wijnboer slechts minimaal in. Er zijn geen vaststaande regels, wel een filosofie erachter. Het gaat om een pure manier van werken, zowel in de wijngaard als in de wijnkelder. Geen bestrijdingsmiddelen, geen kunstmest. Handmatige oogst van bio(dynamische) of duurzame wijngaarden. Spontane vergisting met alleen de wilde gisten op de druiven zelf. Geen chaptalisatie of aanzuren. Geen of hooguit heel weinig sulfiet toevoegen. Geen chemische hulpmiddelen voor klaring, hooguit lichte filtering. Natuurwijn is dus altijd wat troebel. Geen verdere ingrepen die het karakter van de wijn veranderen, zoals alcoholpercentage verlagen, maar ook het gebruik van nieuwe houten vaten of houtsnippers die de smaak te zeer zouden veranderen.
Voorbeelden zijn o.a. ‘orange wines’ en de zeer populaire ‘Pet-Nat’. En wat is er funky aan? Dat komt omdat ze soms door niet-hygiënisch werken of het ontbreken van sulfiet gekke geuren en smaken krijgen, zoals paardenzweet of hamsterhok. Maar een troost: De beste natuurwijnen worden zo goed gemaakt dat veel van die typische ‘natuurwijnfoutjes’ niet gemaakt worden. Gelukkig heb ik dat nu ervaren.
Er is dus (nog?) geen officiële definitie van of een keurmerk voor natuurwijn en er zijn nog geen wettelijke eisen. Dat betekent niet dat we niet al een redelijk duidelijk beeld hebben over de categorie wijnen, want de uitgangspunten zijn wel duidelijk. Wat we ook weten: natuurwijnen zijn kwetsbaarder in het transport en bewaren want ze missen sulfiet als stabilisator; dus bewaar ze koel en donker en drink ze binnen een jaar. De smaak is minder fruitig, wat gistig met meer zuren en wordt soms omschreven als rauw, ‘unplugged’, ‘funky’ en voor sommigen misschien zelfs wel ‘freaky’. Een beetje kombucha-achtig ook. Voor de liefhebber dus. Natuurwijn wordt niet voor niets een trendy hipsterwijn voor Randstedelingen (met name Amsterdammers) genoemd. Liefhebbers noemen ze ‘funky’, houden van hun pure, rauwe en eigenzinnige karakter. Ze zweren erbij en sommigen drinken geen ‘gewone’ wijn meer (“te saai, ik vind natuurwijn interssanter”).
[PS de illustraties heb ik met een AI tekst-to-image generator gemaakt. © vinissima. De foto’s van de wijnen zijn genomen tijdens de masterclass.]
Geef een reactie