Italiaanse borrelplank

Stuzzichini per l’aperitivo of L’aperitivo Italiano; dat is borrelen op z’n Italiaans. Het Formule1-weekend in Monza (Lombardia / Noord-Italië) was voor mij reden om vrijdag met een heerlijke L’Aperitivo Italiano – de Italiaanse borrelplank voor de buis naar de kwalificatie van de Formule 1 te kijken. De Italianen borrelen vaak aan het einde van de middag met een drankje en een hapje, net als de Spanjaarden met hun glaasje wijn en kleine tapas. Deels omdat ze veel later dineren dan wij Hollanders en het tot die tijd moeten volhouden, maar natuurlijk ook omdat het gewoon lekker en gezellig is.

Ik geef je hier wat tips voor een eenvoudige Italiaanse borrelplank met allerlei Italiaanse specialiteiten. Je hoeft weinig te maken en niet te koken, dus heb je in een kwartiertje een heerlijke borrelplank op tafel. Geef er een lekkere Italiaanse wijn bij of een mooie Italiaanse cocktail, en je bent klaar! Ik zeg: salute e buon appetito!

Italiaanse puristen waarschuwen dat we de traditionele L’aperitivo italiano niet moeten verwarren met de trendy Happy Hour-gebruiken van de hippe bars in Milaan en Turijn.

Borrelen op zn Italiaans

Una pausa di relax con gli amici
Maar eerst even wat over de geschiedenis van het Italiaanse borrelritueel. Wist je dat L’aperitvo italiano sinds de tweede helft van de 18e eeuw bestaat en in Turijn is bedacht? Het valt samen met het ontstaan van vermouth – ontwikkeld door distillateur Antonio Benedetto Carpano in 1786 in Turijn – en het hele idee erachter is om samen met vrienden lekker te babbelen en te genieten aan het einde van de middag. Una pausa di relax con gli amici; een ontspannen pauze met vrienden.

In Midden- en Zuid-Italië zijn de ‘stuzzichini’ (voorgerechten, amuses of snacks) vaak nog redelijk eenvoudig. Bij je drankje krijg je op z’n minst een klein schaaltje met chips of zoutjes. Daar is het nog steeds letterlijk een voorbereiding op het echte diner ’s avonds. Met name in het Zuiden van het land zijn wat pinda’s en chips nog steeds het meest gebruikelijke en populaire.

Maar langzamerhand ontstond in Turijn en Milaan het gebruik om tegen betaling van een drankje ook luxere hapjes aan te bieden. Echt Happy Hour na je werk. In sommige populaire bars staan soms complete buffetten met hapjes, pizza, salades en zelfs desserts en is het zo uitgebreid geworden dat het (bijna) een vervanging van het diner is geworden. Italiaanse puristen waarschuwen daarom dat we de traditionele L’aperitivo italiano niet moeten verwarren met de trendy Happy Hour-gebruiken van de hippe bars in Milaan en Turijn, want het aperitiefmomentje was nooit bedoeld ter vervanging van het diner.

Wat heb je nodig voor de Italiaanse borrelplank?
Denk aan:

  • Ciabatta of focaccia
  • Crostini di fegatini (crostini met kippenleverpaté)
  • Bruschetta met bijvoorbeeld tomaat en basilicum, of met mascarpone, parmaham en vijgen
  • Italiaanse crackertjes, bijvoorbeeld scrocchi
  • Stukjes (homemade) pizza
  • Italiaanse soepstengels (grissini). Leuk is om de soepstengels te omwikkelen met parmaham (grissini con prociutto di Parma).
  • Vleeswaren, b.v. bresaola, coppa di Parma, parmaham, prosciutto di Parma, salami, finocchiona (venkelsalami), Cacciatore-salami (met peper), spianata romana, mortadella
  • Italiaanse kaasjes, zoals gorgonzola, Testun al Barolo, Taleggio of Taleggio met truffel, Fontina, Caciocavallo, pecorino
  • Spiesjes parmaham en meloenbolletjes
  • Kwart verse vijg omwikkeld met parmaham
  • Caprese-spiesjes van kerstomaatjes, basilicum en mozzarellabolletjes of plakjes ciabatta met (in olijfolie, basilicum en zout gemarineerde) tomaat, mozzarella en basilicum
  • Amuselepel met carpaccio en puree van grof gehakte zongedroogde tomaatjes met zeezout en schaaf er wat Parmezaanse kaas over
  • Carpacciobonbons (zie recept hieronder)
  • Carpaccio van tonijn met tomatentapenade
  • Pesto voor op een toastje, bijvoorbeeld groene basilicumpesto met verse tomaat,
  • Tapenade, bijvoorbeeld paddenstoelentapanade
  • Ruccola
  • Rauwkost (reepjes wortel, paprika, komkommer etc.) met een dipje op yoghurtbasis
  • Gefrituurde courgettebloemen
  • Geroosterde pijnboompitjes
  • Olijven
  • Druiven
  • Gemarineerde artisjokharten
  • Nootjes, bijvoorbeeld pinda’s of walnoten

Drankjes
Bij een echte Italiaanse borrelplank, mogen Italiaanse drankjes natuurlijk niet ontbreken. Ga je voor een lekker glas wijn, dan kun je kiezen voor prosecco, een feestelijk glas spumante of natuurlijk witte of rode wijn of rosé, liefst uit Italië. Maar je kunt ook voor een vrolijke Aperol Spritz gaan. Of je kiest een van de vele Italiaanse cocktails, zoals een klassieke Negroni, een chique Bellini, de Garabaldi of een Milanese G&T of Campari-Tonic. Italianen houden als eetopwekkende drank natuurlijk van hun ‘bitters’,  zoals Campari, Cynar, Punt e Mes of een glas vermouth zoals Martini of Capano  – van de bedenker van vermouth. Of je gaat voor alcoholvrij met Sanbitter of Crodino.

Geniet ervan!

Recept Bonbons van carpaccio

Ingrediënten (voor 12 amuses)

  • 12 plakjes carpaccio
  • Grof gehakte rucola
  • 4EL olijfolie
  • 1EL balsamico
  • Paar druppeltjes truffel-‘olie’
  • Parmezaanse kaas
  • Nodig: 12 amuselepels

Bereiding

  • Meng voor de dressing 4EL mooie olijfolie, 1EL balsamico-azijn en een paar druppels truffelolie. (PS voor de criticasters: truffelolie bestaat niet, want je kunt geen olie maken van truffels, maar iedereen weet wat er bedoeld wordt).
  • Rooster wat pijnboompitjes in de pan.
  • Hak de rucola grof.
  • Leg op een plakje carpaccio een eetlepel gehakte rucola en doe er wat dressing over.
  • Klap vervolgens de bonbon dicht en leg het pakketje op een amuselepel.
  • Leg op elke bonbon enkele geroosterde pijnboompitjes en schaaf er wat Parmezaanse kaas over.