Waarom C Λ V Λ ?

Waarom C Λ V Λ ?

Vandaag zijn we met onze wijnclub Le Tire Bouchon in Sant Sadurní d’Anoia in de Spaanse wijnstreek Penedès. We bezoeken drie cavahuizen: Raventos i Blanc, Agustí Torelló Mata en Sumarocca. Een stralende dag (gisteren was het 25 graden!) in de wijnkelders voor de boeg en een mooie lunch en diner.
Sant Sadurní is voor cava , wat Reims is voor Champagne. In de cavahoofdstad ga ik op zoek naar het antwoord op de vraag: Waarom cava?

Zest-factor
Ik drink – zeker in relatie tot de gemiddelde Nederlander – veel en vaak champagne, mijn lievelingswijn. Waarom? Crispy, elegant, mooie zuren, verkwikkend. Een wijn waar ik blij van wordt. Ik doe het niet puur voor de belletjes. “Champagne gives me zest,” zei Brigitte Bardot eens. Nou, zoiets dus. Ik drink weinig andere mousserende wijnen. Af en toe een prosecco(tje), maar dat doet heel Nederland tegenwoordig. Ik ken mooie crémants, lekkere Vonkelwijnen, volle bubbels uit Franciacorta. Cava? Dat drink ik zelf minder. Ten onrechte? De echte ‘zest-factor’ heb ik alleen bij champagne. Maar wellicht komt daar na vandaag verandering in.

C Λ V Λ met X-factor?
Waarin onderscheidt cava zich nu echt van andere mousserende wijnen? Waarom zou je cava drinken? Is het vooral een ‘voordelige feestwijn’, of is er meer? Om het in marketingtermen te gieten: wat is de Unique Selling Point van cava?
Even wat snelle feiten over ’s werelds meest verkochte mousserende wijn. José Raventós van het huis Codorniu produceerde in 1872 de eerste cava. De wijn kan uit heel Spanje komen, maar is vooral een Catalaans ding (95% komt uit Penedès). Cava betekent ‘kelder’ en wordt op dezelfde manier gemaakt als champagne, dus met een tweede gisting op fles (de méthode traditionelle). Hierdoor krijgt de wijn vaak iets gistachtigs en meer complexiteit. Cava gebruikt eigen rassen, met name de witte xarel-lo (voor body en zuren), parellada (voor zachtheid en finesse) en macabeo (voor fruitigheid), soms de rode trepat, monastrell of garnacha. Daarnaast sinds 1986 ook chardonnay en pinot noir. Cava Reserva ligt minstens 15 maanden ‘sur lie’, Cava Gran Reserva minstens 30 maanden. Het klimaat in Spanje is anders dan in de Champagne, warmer. Hierdoor heeft de wijn minder aciditeit en is wat rijper (en heeft dus meer natuurlijk zoet). Voor veel Nederlanders wellicht aangenaam, omdat ze sowieso niet zo houden van strakdroge champagne met hoge zuurgraad. Maar … wat is de X-factor van cava…?

Trend
Wat mij vooral opvalt is dat veel producenten momenteel een ‘brut nature’ (0-3 gram suiker per liter) aanbieden. Strakdroog en minder fruitig dan een brut. Een trend kennelijk die ik ook in de Champagne signaleerde.
Rosé wordt alleen via de saignée-methode (na kneuzen en schilweking laten aflopen van roséwijn) gemaakt en dus van rode rassen (monastrell, garnacha, trepat en pinot noir). Bijzonder, want rosé-champagne mag je ook van witte wijn maken (al dan niet van witte druiven en/of van meteen geperste rode) en aan het einde een scheutje stille rode wijn toevoegen.
Tegenwoordig worden meer en meer de ‘champagnerassen’ chardonnay en pinot noir gebruikt. Het trekt de wijn meer naar het smaaktype van champagne toe. Je kunt erover twisten of dat wel of niet wenselijk is. Leuke discussie daarover gehad. Ik geef toe dat het afbreuk doet aan de eigenheid van cava. Maar ik heb ook gemerkt dat ik een aandeel chardonnay lekker(der) vind. Dat komt wellicht omdat – terecht of niet – champagne mijn referentie en uitgangspunt blijft en de smaak dan voor mij ’herkenbaarder’ is.

Na een uitgebreide overzichtsproeverij, een lunch en een diner met cavas, krijg je vanzekf een indruk van wat cava kan bieden. Over het algemeen aangename wijnen, voldoende tot goede diepgang en afwisseling, goede prijs-kwaliteitverhouding. Je moet het niet willen vergelijken met champagne, maar zeker ook niet met prosecco. Een wijn dus die op zichzelf staat?
“C Λ V Λ, from the land to the heart” is het motto van de cava-promotors. Maar dat beantwoordt nog steeds niet de brandende vraag: Waarom cava? Ach, misschien moet u het ook gewoon zelf proeven en ervaren…