Tijdens mijn recente tripje naar de Rhône en het ‘Rhône Découvertes Seminar’ met andere wijndocenten, heb ik een aantal Rhônefeiten getwittert. Deze en nog wat extra wetenswaardigheden over Rhônewijnen heb ik hier nog eens handzaam bijeen gezet.

  • De Rhône bevat 18 lokale herkomstgebieden, ook wel appellaties of crus genoemd: 8 in de noordelijke Rhône, 8 in de zuidelijke Rhône en 2 voor versterkte wijn (zoete dessertwijn, ofwel vin doux naturel.
  • IMG_1746De 8 appellaties van Noord-Rhône zijn van noord naar zuid: Côte-Rôtie (rood van min. 80% syrah en max. 20% viognier; 18-36 maanden foederrijping), Condrieu (wit van 100% viognier), Château-Grillet (wit van 100% viognier met min. 2 jaar foederrijping), Saint-Joseph (rood syrah met max. 10% marsanne/roussanne en wit van marsanne en/of roussanne), Crozes-Hermitage (rood syrah met max. 15% marsanne/roussanne en wit van marsanne en/of roussanne), Hermitage (rood syrah met max. 15% marsanne/roussanne en wit van marsanne en/of roussanne), Cornas (rood van 100% syrah) en Saint-Péray (stille of mousserende witte wijn van marsanne en/of roussanne).
  • kaart Noord- en Zuid-RhôneDe 8 appellaties van Zuid-Rhône zijn van noord naar zuid: Vinsobres (rood van min. 50% grenache, 25% syrah en/of mourvèdre en/of max. 25% andere rassen), Rasteau (rood van min. 50% grenache, min. 20% syrah en/of mourvèdre en max. 20% andere rassen), Gigondas (rood en rosé van max. 80% grenache en min. 15% syrah en mourvèdre; en rosé van max. 80% grenache en max. 25% andere rassen), Vacqueyras (rood van min. 50% grenache, min. 20% syrah en mourvèdre en max. 10% andere rassen behalve carignan; rosé van max. 60% grenache en min. 15% mourvèdre en cinsault; en wit van clairette, grenache blanc, bourboulenc, roussanne, marsanne en viognier die alleen individueel niet meer dan 80% van de blend mogen innemen), Beaumes de Venise (stille rode wijn van min. 50% grenache, 25% syrah en max. 20% mourvèdre en andere rode rassen en max. 5% witte rassen), Châteauneuf-du-Pape (rood van max. 13 rassen als je de verschillende kleurvarianten van b.v. grenache en terret niet meetelt, b.v. grenache, syrah, mourvèdre, maar ook muscardin, counoise en enkele witte rassen!; wit van clairette, bourboulenc e.a.; maar wil je maar 1 ras gebruiken dan mag dat ook!), Lirac (rood en rosé van vooral grenache, cinsault, syrah en mourvèdre; en wit van clairette, bourboulenc en grenache blanc) en Tavel (rosé van grenache met max. 15% cinsault en clairette blanc en rosé en max. 10% picpoul, calitor, bourboulenc, mourvèdre, syrah en carignan).
  • De 2 zoete/dessertwijnen (vin doux naturel) zijn: Rasteau (rood van meestal 100% grenache noir, maar er mag max. 10% andere rassen in) en Muscat Beaumes de Venise (meestal wit van muscat de Frontignan, maar er is ook een zoete rode variant!).
  • Daarnaast is er de generieke appellatie Côtes du Rhône (deze wijn kan uit 171 verschillende dorpjes en gemeenten komen) en de Côtes du Rhône-Villages (uit 95 gemeentes, waarvan er 17 ook op het etiket vermeld mogen worden!).
  • De 18 Côtes du Rhône-Villages die hun gemeentenaam op het etiket mogen vermelden zijn: Rochegude, Rousset-les-Vignes, Saint-Maurice en Saint-Pantaléon-les-Vignes (4x) in de Drôme; Cairanne, Massif d’Uchaux, Plan de Dieu (nieuw sinds 2005), Puyméras (mag naam sinds 2005 op etiket), Roaix, Sablet, Séguret, Valréas en Visan (9x) in de Vaucluse; en Chusclan, Laudun, Saint-Gervais en Signargues (4x) in de Gard.
  • IMG_1798De belangrijkste rode druivenrassen zijn: grenache noir, syrah en mourvèdre. Daarnaast ook carignan en cinsault.
  • De belangrijkste witte rassen zijn: grenache blanc, clairette, marsanne, roussanne, viognier en bourboulenc. Daarnaast ookt picpoul en ugni blanc.
  • De appellaties van de Noord-Rhône gebruiken voor rode wijn alleen syrah (en mogen soms in hun rode wijnen een beperkt percentage witte rassen gebruiken!). Condrieu is wit en is van 100% viognier.
  • De meeste rode wijnen uit de zuidelijke Rhône zijn blends van de diverse rassen, waarbij grenache vaak wel een hoofdrol speelt. Bij wit zijn met name marsanne en roussanne belangrijk.
  • Voor Côtes du Rhône is grenache belangrijk, daarnaast ook syrah en mourvèdre.

En hier alle Rhônefeiten op een rijtje:

#Rhônefeiten nr. 1:
Muscat de Beaumes de Venise kan ook rood en zoet zijn! Als vin doux naturel van RODE muscat. Muscat is er namelijk in 3 kleuren: wit rood pink.

#Rhônefeiten nr. 2:
Châteauneuf-du-Pape kan een blend van maximaal 13 verschillende druivenrassen zijn (b.v. bij Beaucastel). Of zelfs van 1, de keuze van het ras is vrij (Château Rayas is b.v. alleen van grenache).

#Rhônefeiten nr. 3:
Châteauneuf-du-Pape noemt men “le marriage du 13 cépages” (een blend van 13 verschillende druivenrassen). Maar in feite zijn het er meer, is recent ontdekt! Sommige rassen zijn er in meer kleuren. Grenache en terret zijn er b.v. als blanc rouge gris-variant!

#Rhônefeiten nr. 4:
Plan de Dieu is een Rhône-appelatie voor rode Rhône-wijn sinds 2005.

#Rhônefeiten nr. 5:
Vacqueyras is de meest enthousiaste bio-appelatie in de Rhône. 28% producenten is of gaat bio.

IMG_1717#Rhônefeiten nr. 6:
Coteaux du Tricastin heet sinds 2010 Grignan-Les Adhemar!? De Fransen associeerden de naam teveel met de gelijknamige kerncentrale die in 2008 uranium lekte.

#Rhônefeiten nr. 7:
Gigondas mag max. 80% syrah. Min. 15% syrah en mourvèdre. En max. 10% andere rassen.

#Rhônefeiten nr. 8:
er zijn veel ‘bush vines’ in Rasteau. En de wijnstokken zijn laag vanwege mistral, anders breekt de wijnstok.

IMG_1721#Rhônefeiten nr. 9:
Het ingewikkelde lappendekentje van verschillende wijngaarden en druivenrassen van de Cave de Rasteau…

#Rhônefeiten nr. 10:
De #Rhône kent 18 crus. 8 in Noord (oa Hermitage). 8 in Zuid (oa Ch9-du-Pape). En 2 voor zoet (vin doux naturel).

#Rhônefeiten nr. 11:
De 2 zoete crus in de #Rhône zijn: witte Muscat de Beaumes de Venise en rode Rasteau. Het zijn versterkte ‘vin doux naturel’.

#Rhônefeiten nr. 12:
de generieke AC Côtes du #Rhône mag in 171 gemeentes gemaakt worden. Hun naam mag niet op het etiket vermeld worden.

#Rhônefeiten nr. 13:
Côtes du Rhône Villages mag in 95 gemeentes gemaakt worden. Slechts 17 mogen ook naam op etiket, oa Cairanne, Laudun, Plan de Dieu, Sablet en Visan.

IMG_1834#Rhônefeiten nr. 14:
Saint Péray proeven. Wit en bubbels (méthode traditionelle) van marsanne en/of roussanne. Steile hellingen op graniet.

#Rhônefeiten nr. 15
Saint-Joseph proeven. Rood van syrah (en max. 10% witte marsanne/roussanne) met finesse. Wit van marsanne en roussanne fris en gul.

#Rhônefeiten nr. 16:
Cornas proeven. Alleen rode wijn. Van 100% syrah. Zuid-hellingen waardoor als 1e rijp in N-Rhône. Stevig, tanninerijk. Op dronk vanaf 5 jaar.

bodem Hermitage#Rhônefeiten nr. 17:
Hermitage proeven. Rood van syrah met max 15% witte marsanne en rousanne. Wat streng als jong. Full body, steenfruit en leer. Bodem: graniet.

#Rhônefeiten nr. 18:
Witte Hermitage is van roussanne en marsanne. Rijk, bloemen, vanille en geroosterde amandel. Rijpen verrassend lang en goed.

IMG_1766#Rhônefeiten nr. 19:
‘confusion sexuelle’ in Hermitage: mannetjesinsecten verwarren door geur van vrouwtjes te verspreiden. Werkt uitputtend!

#Rhônefeiten nr. 20::
Hij bestaat echt! Vin de paille uit Hermitage…

#Rhônefeiten nr. 20:
M. Chapoutier werkt met paarden in Hermitage. Drukt de grond minder in dan trekkers.

IMG_1832#Rhônefeiten nr. 21:
Côte-Rôtie is er alleen in rood. Naast >80% syrah mag de wijn max. 20% witte viognier bevatten!

#Rhônefeiten nr. 22:
Côte-Rôtie smaakt kruidig. Viooltjes. Truffel. Gedroogd fruit. Leer. Mokka. Choco. Kaneel. Na enige jaren ook vanille.

#Rhônefeiten nr. 23:
Er bestaat ook zoete ‘vin de paille’ en ‘vendange tardive’ van 100% viognier in Condrieu. Maar aanduiding mag niet op etiket.

#Rhônefeiten nr. 24:
Prachtig. Op de persconferentie aan einde Rhône Découvertes net is een nieuwe e-learning module aangekondigd. Wordt leuk! Goed initiatief. Ik kan niet wachten…!

#Rhônefeiten nr. 25:
Ik was vergeten waarom viognier ooit mijn favoriete druifje was. Nu weet ik het weer…: Condrieu! De druif toont zich nergens mooier!

IMG_1691Rhônefeiten nr. 26:
Na 4 dagen, 160 wijnen en 25 #Rhônefeiten verlaat @vinissima de #Rhône #Découvertes. Binnenkort nog een blogje…
En die is er inmiddels!