National Dishes Nr. 15/196 – BELGIË – Mosselen met friet | Moules-frites

In 2020 startte ik mijn culinaire wereldreis @NationalDishes. Het doel: de nationale gerechten van alle 196 landen ter wereld koken, van Afghanistan tot Zwitserland. Ik begon in Afghanistan en eindigde afgelopen weekend vooralsnog in Barbados. Hier komt alweer het volgende recept aan, namelijk dat van het nationale gerecht van België. Hm. Keuzestress? Wafels? Die kennen we allemaal als typisch Belgisch. Maar het nationale gerecht? Ik denk toch gewoon een pot mosselen en frieten, mosselen met friet dus; of op z’n Frans: moules-frites. Dus hier is National Dishes Nr. 15/196 – BELGIË – Mosselen met friet | Moules-frites. Een echte Belgische topklassieker.

Het nationale gerecht van België? Ik denk toch gewoon een pot mosselen en frieten, mosselen met friet dus; of op z’n Frans: moules-frites. Een echte Belgische topklassieker.

Waardering: 15/20 punten
Vanaf gerecht 12/196 waarderen we de nationale gerechten die we eten. Leuk om straks te kunnen vergelijken welke gerechten ons wel en welke minder bevallen. Zie onderaan voor de volledige lijst tot nu toe. De mosselen met friet komen vaker bij ons op tafel, dus we waren niet erg verrast. Ik maak meestal varianten op de klassiekers, zoals mosselen met venkel, klassiek mosselpannetje (met mosselgroenten, zoals we dat in Nederland meestal doen), of als mosselsoepje. En tal van varianten die niet op mijn site staan, zoals Thaise mosselen, à la Provençale of Spaans met tomaten en sherry, of mosselen met prei of met tomatensaus. Misschien dat al die variaties onze voorzichtige waardering van de Belgische mosselklassieker met friet wat verklaart. Maar genoten hebben we zeker! En die citroenmayo die ik er zelden bij maak, is ook een blijvertje!
Ingrid: 8/10
Marion: 7/10

België
Ik hoef hier ons buurland, het Koninkrijk België, niet uitgebreid te beschrijven, denk ik. Het land telt ca. 11,5 miljoen inwoners, grenst aan Nederland, Duitsland, Luxemburg en Frankrijk en de hoofdstad Brussel is ook het bestuurlijk centrum van de Europese Unie en de NAVO.
Het land heeft drie officiële talen: Nederlands (ca. 60% van de bevolking), Frans (ca. 40%) en Duits (minder dan 1%).
België ontstond na de Belgische Revolutie in 1830 toen het zich afscheidde van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, waar het sinds 1815 toe behoorde. Na de onafhankelijkheid werd de jonge natie – vooral door de ontwikkeling van een zware industrie in Wallonië – een van de voortrekkers in de Industriële Revolutie. De ontwikkeling van Vlaanderen bleef achter tot het economisch zwaartepunt naar het noorden begon te verschuiven vanaf de jaren 1960. Dat is ook de periode van de vastlegging van de taalgrens, de eerste stappen in de federalisering van het land, en van de onafhankelijkheid van de Belgische kolonie Congo en de mandaatgebieden Ruanda en Burundi. België groeide uit tot ’s werelds 26ste economie, werd een van de welvarendste, meest ontwikkelde en meest geglobaliseerde landen ter wereld, en bouwde met zijn vrijemarkteconomie en een beperkte overheidsinmenging aan een uitgebreide verzorgingsstaat. (aldus Wikipedia).

De keuken en specialiteiten van België
België. Tja. Toch wel echt heel anders en bourgondischer dan Nederland. Daarom gaan ‘we’ als Nederlanders denk ik ook graag af en toe even de grens over.
Natuurlijk denken we bij België aan o.a. bier, friet, chocolade/bonbons en Brusselse en Luikse wafels (de Luikse wafel is een ‘suikerwafel’ en bevat stukjes suiker).
De Belgische keuken is een burgerlijke variant op de Franse keuken en is er sterk door beïnvloed. Er is een uitdrukking die zegt dat het eten in België wordt geserveerd in de hoeveelheden zoals ze in Duitsland gebruikelijk zijn en met de kwaliteit zoals men die uit Frankrijk kent. Dit wordt vaak de Bourgondische levensstijl genoemd.
Er zijn veel streekgerechten, zoals Mechelse koekoek of Mechelse kapoenen, konijn met pruimen, mosselen met friet, maar ook Gentse waterzooi (“een rijke bouillon met fijngesneden groentjes en kip“) en Luikse ballen met uien-rozijnensaus (boulets à la Liégoise). Andere typerende Belgische gerechten zijn Vlaams  stoofvlees, paling in ’t groen (zoetwaterpaling in een groene saus van kruiden), hutsepot (Vlaamse stoofschotel) en bloedworst met appelmoes, maar ook heel veel charcuterie. In Vlaanderen zijn aspergegerechten populair, zoals asperges op z’n Vlaams (de ook bij ons immens populaire gekookte asperges met aardappelen, ham, hardgekookte eieren en botersaus). Verder zie je o,a, garnaalkroketten, hesperolletjes (ook witloofrolletjes genoemd), gehaktballetjes met krieken (kersen) en vol-au-vent (in Nederland bekend als bladerdeegbakje met ragout van b.v. kip of champignons). Ach, en nog veel meer. Lekker weer eens naar België dus…

Het nationale gerecht: mosselen met friet | moules-frites
Het nationale gerecht van België is mosselen met friet (moules-frites). De Belgische kunstenaar Marcel Broodthaers maakte er zelfs een kunstwerk van in 1966: ‘Grande Casserole de Moules’ (ofwel: de Grote Mosselpot), zo populair is de mosselpan. Ik heb al heel veel varianten op het klassieke mosselpannetje gemaakt. tijd voor de klassieke variant zoals die in België gebruikelijk is. Met selder (bleekselderij) en wortel. En natuurlijk met friet. Ik deed er ook een lekkere frisse citroenmayonaise bij.

Ingrediënten (2 personen)

Voor de mosselen:

• 2 kilo mosselen (1 kilo p.p.), schoongemaakt
• 1 ui, gesnipperd
• 2 bleekselderijstengels (‘selder’, zeggen de Belgen), in ringetjes of kleine blokjes
• 2 bospenen of een halve winterwortel, geschrapt/geschild en in kleine blokjes
• Een paar lavasblaadjes (maggikruid), in reepjes gesneden (tip: heb je die niet, neem dan een gedroogd of vers laurierblaadje of gebruik de blaadjes van de bleekselderij)
• 100ml witte wijn
• Peterselie, grof gehakt
• Versgemalen peper

Voor de citroenmayonaise:

• 4EL mayonaise
• 1TL dijon-mosterd
• Sap van een halve citroen en zest van 1 citroen

Voor de frieten heb je nodig:

• 500gr frietaardappelen; 3-4 dikke iets kruimige aardappelen, afhankelijk van je eetlust
• Zout
• Frituurolie, plantaardig

Bereiding

Voor de citroenmayo:

• Maak de citroenmayonaise door alle ingrediënten te vermengen. Of koop kant-en-klare citroenmayonaise. Maar zelfgemaakt – helemaal als je ook nog zelf de mayo maakt – is natuurlijk lekkerder.

Voor de mosselen:

• Maak de mosselen schoon onder stromend water en verwijder eventuele ‘mosselbaardjes’. Check ze goed en gooi kapotte mosselen of mosselen die open blijven staan weg! Tik er bij twijfel even op; blijven ze open dan weggooien. Neem geen risico met bedorven mosselen!
• Smelt de boter in een (mossel)pan en fruit de ui zachtjes.
• Voeg bleekselderij, wortel en wijn toe en stoof in een paar minuten gaar. Voeg dan de lavas of het laurierblaadje toe.
• Doe de mosselen erbij, schep even voorzichtig om en kook met het deksel op de pan ca. 4 minuten. Een deel van de mosselen zal nu al open zijn.
• Schep nog een keer voorzichtig om en laat nog 1-2 minuten met de deksel erop zachtjes koken. Kijk of alle mosselen geopend zijn. Let erop dat je de mosselen niet te lang kookt! Ze moeten sappig blijven. Zodra alle mosselen open zijn (meestal na ca. 5 minuten) zijn ze goed.
• Zout is niet nodig. De mosselen zijn van zichzelf al ziltig. Bestrooi op het einde met versgemalen peper en de gehakte peterselie.
• Serveer als alle mosselen geopend zijn. Geef er een schaal (of het diepe deksel van een speciale mosselpan) bij om de lege mosselen in weg te gooien. Ik serveerde de mosselen dit keer op een groot diep bakblik, samen met de frietjes, de mayo en de sausjes. Zet de schaal gewoon tussen jullie in en peuzelen maar!
• Geef citroenmayonaise bij de mosselen en geef er frietjes met mayo of stokbrood met kruidenboter en een frisse sla bij. Sausjes? Ja! Ik vind dat lekker (zoals de citroenmayo of een cocktail- of knoflooksausje), maar er zijn ook hele volksstammen die de mosselen liever puur eten. Doe gewoon wat je zelf het lekkerste vindt.

Voor de friet: Zie hieronder, of bij mijn recept voor zelfgemaakte friet. Of bak kant-en-klare friet in de Airfryer. Wil je ze zelf maken:

• Was de aardappelen. Schillen is optioneel; ik doe het wel, maar ongeschild ziet er wel lekker ambachtelijk uit natuurlijk.
• Snij de aardappelen in plakken en daarna in frietstaafjes. 1 à 1,5cm is gebruikelijk, maar de dikte bepaal je zelf. Wil je dikke Vlaamse frieten of juist wat dunnere frietjes?
• Spoel de frietjes goed af onder stromend water. Dep ze daarna heel goed droog met keukenpapier of een theedoek.
• Verwarm ondertussen de frituurpan tot 150°.
• Bak de frietjes nu eerst 5 minuten voor. Laat ze uitlekken op keukenpapier en laat ze dan volledig afkoelen.
• Verwarm de frituurpan tot 180 à 190° bak de frietjes af in ca. 4 à 5 minuten tot ze goudbruin en knapperig zijn.
• Laat de frietjes uitlekken op keukenpapier en bestrooi ze met mooi zeezout.

Wil je liever een cocktailsausje? Een cocktailsausje snel zelf maken, is heel makkelijk. Neem 3EL mayonaise, 1 ½ EL ketchup, een scheutje citroensap en een scheutje whisky of bourbon whiskey, een paar druppeltjes (groene) Tabasco en zout en peper en roer dat door elkaar.

Wijntip: neem een frisse witte wijn zonder houtrijping. Klassiek is bijvoorbeeld een pinot blanc uit de Elzas. Maar er zijn heel veel wijnen die passen. Ik nam nu Chablis (chardonnay zonder hout uit het Noorden van de Bourgogne)). Maar albariño (Rías Baixas), grüner veltliner, sylvaner, auxerrois uit België of Nederland, een Muscadet uit de Loire, een Picpoul de Pinet uit Zuid-Frankrijk, een Duitse riesling, of een Gavi uit Noord-Italië.

Eet smakelijk!

@NationalDishes
Mijn doel met @NationalDishes is om de nationale gerechten van alle 196 landen in de wereld te koken, van A (zie de kabuli palaw uit Afghanistan) tot Z (afsluitend Zwitserland, met vermoedelijk kaasfondue?).

 Op naar…?
Zo. België is land 15/196. Hierna pak ik mijn koffertje en pannen weer op en ga naar Belize in Centraal-Amerika. Benieuwd welk gerecht ons daar te wachten staat. Volgen jullie me weer in mijn culinaire wereldreis…?

Waardering nationale gerechten:
De Flying Fish & CouCou uit Barbados kreeg 17/20 punten (“Heerlijke saus, wat een smaakexplosie! Complex en warm door alle kruiden en specerijen”).
De machboos uit Bahrein scoorde 16/20 punten (“Smakelijke geurige rijst. Sappige kip.”).
De mosselen met friet uit België: 15/20 punten (“we hebben weer genoten van deze klassieker van onze zuiderburen”).
De Chicken Korma uit Bangladesh waardeerden we met 14/20 (“beetje saai”).

© 2022 Tekst & Fotografie: Ingrid Larmoyeur | vinissima.nl.
Teksten en foto’s mogen door derden niet zonder toestemming worden overgenomen of gebruikt.
Meer nationale gerechten zien? Volg me op Instagram @vinissima of @NationalDishes of op mijn blog @NationalDishes.