Vorige week was ik aanwezig bij de perspresentatie van twee nieuwe wijnen van het prestigieuze wijngoed Domaine de la Romanée-Conti. Aan het einde kregen we van DRC-importeur ‘Le Vin en direct’ heel toepasselijk ter afsluiting een door Aubert de Villaine van DRC gesigneerd exemplaar van het waanzinnig mooie boek “Le Domaine de la Romanée-Conti” van Gert Crum, met fotografie van Jan Bartelsman. Wow! Wat een prachtig boek.
Wijnjournalist Gert Crum is Neerlands Bourgogne- en Champagnekenner bij uitstek. Wie beter dan hij kon dus een boek over het prestigieuze wijngoed Domaine de la Romanée-Conti (DRC voor intimi) schrijven!? ‘Le Domaine de la Romanée-Conti’ van Gert Crum geeft een inkijk in het prestigieuze wijngoed, inclusief de geschiedenis en tal van recente ontwikkelingen. Wil je weten wat er zo speciaal is aan de wijnen van het Domaine? Ik neem je graag even mee op reis via zijn boek.
Het is vooral onder leiding van Aubert de Villaine dat Domaine de la Romanée-Conti uitgroeide tot het iconische wijndomein dat het nu is. Zijn handtekening in het mooie boek van Crum betekent dus wel wat.
Wine Book of the Year
Gert Crum is ooit gevraagd om een boek over Domaine de la Romanée-Conti te schrijven. De DRC-importeur in Nederland (Le Vin en direct) zorgde vervolgens o.a. voor een uitgever. Crum’s boek “Le Domaine de la Romanée-Conti” was destijds een gewaagd ‘niche’-project voor een kleine markt, maar blijkt inmiddels een successtory. Het boek is vertaald in het Engels, Frans, Duits en Japans. Crum won met de eerste editie de internationale Award ‘Best Book on French Wine 2005’. En de tweede, geheel verbeterde editie van het boek is door Gourmand World Cookbook Awards in 2012 uitgeroepen tot ‘Wine Book of the Year‘. Inmiddels is de wederom geheel herziene derde versie (2018) alweer even op de markt met tal van aanvullingen èn nieuwe foto’s.
Luxe editie
“Le Domaine de la Romanée-Conti” is geschreven door wijnkenner Gert Crum, bevat meeslepende en gedetailleerde foto’s van food- en lifestylefotograaf Jan Bartelsman, en unieke proefnotities van de – inmiddels overleden – Britse wijncriticus Michael Broadbent. Het is een echte luxueuze editie geworden, uiteraard gebonden, en in groot formaat zodat de talrijke foto’s goed uitkomen; passend bij de status van het domein, dat Crum trouwens eerbiedwaardig steevast met een hoofdletter schrijft, Domaine dus.
In HongKong werd het boek vorig jaar aangeboden voor een paar duizend dollar! Het verleidde Crum tot de uitspraak: “Het lijkt wel of mijn boek een fles R-C is.” Superlatieven over het boek geven al een kleine indruk: “Een magistraal boek over de mythische wijn van Le Domaine de la Romanée-Conti.” En “één van de meest begeerde wijn encyclopedieën”.
Werelderfgoed
In de intentieverklaring aan het begin van het boek, zegt Aubert de Villaine: “Het domein heeft de taak om van generatie op generatie de nodige middelen ter beschikking te stellen in het kader van een permanente zoektocht naar perfectie.” En Crum eindigt zijn inleiding met: “Over de geschiedenis, maar meer nog over de actualiteit van dit legendarische Domaine, dat ontegenzeglijk tot het werelderfgoed van de wijncultuur behoort, gaat dit boek.”
In de derde herwerkte versie van het boek over Domaine de la Romanée-Conti merk je ook dat er in de voorbije jaren op het Domaine met nog meer ambitie is gestreefd naar het beste. Het streven naar ultieme kwaliteit inspireert en motiveert de mensen op het Domaine. Dat proef je in hun fabelachtige wijnen, en die sfeer ademt ook Crum’s boek uit.
Kerk, adel en een prins
Het boek begint uiteraard bij de geschiedenis, machtige bisschoppen, concurrentie tussen benedictijnen en cisterciënzers en de behoefte van de kerk aan brood en wijn bij de liturgie. Dat terwijl “de verbouw van erwten en bonen” economisch gezien verantwoorder en efficiënter zou zijn. Jaja. Ondertussen ontstaat juist in de Bourgogne de strijd tussen kloosterorden en adel in de 13e en 14e eeuw. Veel later speelt ook nog een prins een rol, de prins van Conti (Louis-François de Bourbon). Crum trekt je met zijn verhaal de historie in en je stelt het je voor als een documentaire over die tijd, maar ook over de meer recente periodes waar het ging over “het terugvechten om weer op het allerhoogste plan te presteren”. We zitten dan al in de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw met de mede-bestuurders (mede-beheerders) Aubert de Villaine en Lalou Bize-Leroy. Lalou werd in 1992 opgevolgd door haar neef Charles Roch, maar die verongelukte al na een jaar. Charles werd vervolgens opgevolgd door zijn jongere broer Henry-Fréderic Roch, die inmiddels ook is overleden. Aubert “is in het eerste decennium van de 21ste eeuw uitgegroeid tot een door iedereen gerespecteerde autoriteit”. Je krijgt echt een kijkje achter de schermen van wat er allemaal speelde en speelt.
Rood goud
Na de historie gaan we dieper in op de vraag waarom Domaine de la Romanée-Conti zulke grootse wijnen kan voortbrengen. Het gaat natuurlijk over het bijzondere terroir van “la perle de la Côte”, ofwel: de duurste vierkante kilometer ter wereld, of in elk geval van de Bourgogne. De plaats waar het “rode goud” wordt gedolven. Het gaat over de verscheidenheid van de wijngaardpercelen, bodem (het Jurassique moyen), de hoogte ten opzichte van de zeespiegel, breuken en breuklijnen.
Daarna komen de Bourgogne-druivenrassen pinot noir en chardonnay bij Domaine de la Romanée-Conti aan bod. Maar ook de marketinggekte om deze druivenvariëteiten op het etiket te (willen) vermelden, in plaats van “het woud aan geografische herkomstbenamingen” als La Tâche of Montrachet. Maar, zo stelt Crum “een grote bourgogne is geen vin de cépage. Het is een vin de cru”. De Villaine legt het uit: “Wat de essentie bij bourgogne is, is de smaak van de bodem en de andere natuurlijke omstandigheden – de terroir – van elke specifieke wijngaard.” Kortom, zegt Crum: “Terroir is sterker dan de meeste druivenvariëteiten. Variëteitswijnen bestaan alleen als terroir niet bestaat.” Interessant om de hele toelichting te lezen, zeker nu we inmiddels weten dat men ook in de nieuwe wereld steeds meer gaat letten op terroir en er ook meer wijnen van ‘single vineyards’ ontstaan!
Nieuwe inzichten
Hierna is aandacht voor het wijnmaken onder de titel “nieuwe inzichten, andere praktijken”. De Villaine heeft zijn filosofie uitgedragen en zijn opdracht toegewijd vervuld. “De kwaliteit van het terroir van de Côte geeft ons een opdracht. Wij moeten het potentieel proberen waar te maken. Ik zie het als le devoir des vignerons om altijd weer op zoek te zijn naar de hoogst mogelijke kwaliteit”. In 1977 komt het Domaine met een vernieuwing, de net ontwikkelde ‘table de tri’, een rollende band voor druivenselectie. Het is slechts één van de voorbeelden van de continue kwaliteitsverbetering van het Domaine. Inmiddels werkt het Domaine ook biologisch en sinds 1996 experimenteert DRC met biodynamie. In 2008 beslist men om totaal over te gaan op biodynamie.
Megarijken
De rest moet je zelf maar bekijken in het boek van Crum. Over de filosofie van De Villaine, de zeven rode en twee witte grand cru’s van Domaine de la Romanée-Conti op een rijtje (zoals de witte Le Montrachet en de rode wijnen van Corton, Échezaux, Richebourg, La Tâche monopole en natuurlijk La Romanée-Conti monopole).
Michael Broadbent schreef in de 2e editie van het boek (2012) het hoofdstuk ‘Een parel tegen elke prijs’?’ Dit hoofdstuk gaat over de explosieve groei van de vraag en de spectaculaire stijging van de prijzen van de wijnen van het Domaine de la Romanée-Conti. Broadbent stelt: “Het zijn wijnen voor de rijken van nu. Daaronder veel nieuwe rijken, de megarijken op deze wereld.” Hij probeert die ontwikkeling te duiden en schetst hoe DRC omgaat met de prijsevolutie en speculatieve belegging. In de 2e editie van 2012 volgen daarna ook proefnotitites van Broadbent van wijnen vanaf 1940. Het geeft je een mooi overzicht over de rijkheid en complexiteit van de DRC-wijnen en het leest soms als poëzie. Maar het doet je ook verlangen naar zo’n legendarisch ‘flesje’ … In de 3e editie van 2018 is in plaats van het essay van Broadbent over de prijsontwikkeling een interview van Jesper Morris opgenomen met Aubert de Villaine.
Tenslotte volgt een overzicht van de jaargangen Romanée-Conti, vanaf 1870! Boek uit. Boek dicht. DORST…! Ik neem maar een slokje water om bij te komen. Tegen dit soort wijnen kan toch niets op.
Aubert de Villaine
Dat ik nu een door Aubert de Villaine van DRC gesigneerd exemplaar van dit prachtige boek heb, vind ik een hele eer. Als Aubert de Villaine je niets zegt: DRC is sinds in bezit van twee families, namelijk De Villaine en Leroy. Jacques-Marie Duvault verwierf het domein in 1869. Na zijn overlijden werd het domein verdeeld onder zijn twee dochters. Even een vlucht in de tijd en enkele generaties overslaand: op dit moment zijn Aubert de Villaine en Perrine Fenal mede-bestuurders (de Franse noemen dat co-gérants). Hun beider handtekeningen staan nu ook op de etiketten van de flessen. De inmiddels legendarische Aubert de Villaine is sinds 1964 op het Domaine, is er sinds 1974 ‘co-gérant’ en houdt er na 48 jaar op het domein per 2023 mee op en draagt het management dan over aan zijn neef Bertrand de Villaine die al sinds 2009 op het Domaine meedraait. Perrine Fenal – dochter van Lalou Bize-Leroy – is sinds de oogst van 2019 al mede-bestuurder. Haar opa Henri Leroy (de vader van Lalou) kocht zich in 1944 in toen een van de twee takken van de nakomelingen van Duvault hun deel te koop aanbood.
Nu zijn dus de families De Villaine en Leroy mede-bestuurders. Maar het is vooral onder leiding van Aubert de Villaine dat DRC uitgroeide tot het iconische wijndomein dat het nu is. Zijn handtekening in het mooie boek van Crum betekent dus wel wat.
Bestellen
Wil je het boek bestellen? Je kunt het voor €100 (excl. verzendkosten) aanschaffen bij Gert Crum zelf via gert@gertcrum.com. Afhalen mag ook. En als je het aan hem vraagt, wil hij het vast ook nog wel voor je signeren. Ik zeg: doen!
Geef een reactie