IMG_8490

Een lang verwacht bezoek met een beetje Neerlandse trots…mag het? Het Argentijnse wijnbedrijf Bodegas Salentein in de Valle de Uco (Mendoza) werd in 1992 opgericht door de inmiddels overleden Nederlandse zakenman Mijndert Pon (o.a. Volkswagen-importeur).

Ik heb het hier op mijn blog al eerder over Salentein gehad, bij de beschrijving van de pinot noir barrel selected die wij regelmatig thuis drinken (zie https://vinissima.wordpress.com/2014/10/19/piepkuiken-ottolenghis-bietensalade-en-salenteins-barrel-selected-pinot-noir/). Ook de mooie Salentein méthode traditionelle brut nature stond onlangs bij ons op tafel (zie https://bubbelblog.wordpress.com/2015/01/17/salentein-brut-nature-argentijnse-espumante-volgens-methode-traditionelle/). Ik kende de wijnen dus al en daarom was het deste leuker om eens binnen te kijken.

IMG_7799

Colleción Kilkka
Als je naar het uiterlijk vrij sober ogende gebouw loopt, vallen al de kunstwerken buiten op. Bijna in contrast met dat wat strenge betonnen gebouw. Bij de entree weet je het zeker: Salentein heeft wat met kunst. We krijgen dan ook eerst even de tijd om de kunstcollectie van Salentein te bezoeken. De Colección Kilkka laat ons 19e en 20e eeuws Nederlands werk zien, maar ook eigentijdse Argentijnse kunst. The best of both worlds. De collectie is een uitdrukking en bewijs van de sterke band tussen Nederland en Argentinië.

De Argentijnse kunstenaars zijn: Carlos Alonso, Nicolás García Uriburu, Rómulo Macció, Josefina Robirosa, Antonio Seguí, Luis Benedit, Blas Castagna, Fernando Masa, Rogelio Polesello, Carlos Gorriarena, Jorge Demirjian, Marcia Schvartz, Eduardo Stupia, Alfredo Prior, Silvina Benguría, Juan José Cambre, Marita Lavoisier, Juan Lecuona, Cristian Delhez Eduardo Hoffman, Andrés Waissman, Germán Wendel, Marcelo Torreta en Miguel Ocampo. Ook sculpturen van Ricardo Longhini en Rogelio Polesello. Leuke werken. Het meeste aandacht krijgt “sin titulo” van Rogelio Polesello uit 1969. In dit transparante kleurloze acrylkunstwek met een serie grote en kleinere bubbels kun je jezelf in de bubbels zien. Dat geeft een leuk speels effect. Nadat ik het ontdekte en een foto van mij aan de andere kant liet maken, werd dat door talloze groepsleden opgevolgd.

Nederlandse werken vinden we van Johannes Franciscus Spohler, Leendert van der Vlist, Paul Kühstohs, Willen Koekkoek, Charles Henri Joseph Leickert, Elias Peter van Bommel, Dirk Johannes van Haaren, Hans von Bartels, Arnold Marc Gorter en de Italiaan Francesco Mosso.

850 hectare
Toen werd het tijd voor de rondleiding. Daarvoor was speciaal professor José Pepe Galante beschikbaar. Hij is hoofd-wijnmaker bij Salentein. In het midden van de negentiger jaren was de omgeving van Salentein nog een woestijn! In 1995 begon Salentein in de Uco-vallei met chardonnay. Daarna volgden malbec, cabernet sauvignon, sauvignon blanc, en inmiddels staat er ook cabernet franc, petit verdot, syrah, torrontes en pinot noir. Inmiddels heeft de bodega zo’n duizend hectare grond (waarvan 850 hectare wijngaarden) en koopt ook nog wat druiven aan. De productie bedraagt jaarlijks zo’n 16 à 18 miljoen liter. Buiten is sober en strak, binnen is het functioneel maar wel bijzonder! Het markante gebouw is ontworpen in de vorm van een kruis. Dat moet de logistiek ten goede komen. De wijn ligt 8 meter diep te rijpen. Na de vergisting, al dan niet in een van de houten 7.000-liter vergistingsvaten, gaat de wijn voor de verdere verwerking of rijping naar de onderliggende etage. Ook hier, net als in Chili, werkt men graag met zwaartekracht om de wijn niet teveel te belasten. De in vaten gerijpte wijn wordt uiteindelijk niet naar boven gepompt, maar gaat in de vaten naar boven voor de uiteindelijke blend. We nemen een kijkje in de indrukwekkende kruisvormige hal waar de vaten liggen. Mijndert Pon wilde er een soort theater van maken. Dat is hem gelukt. Er staat zelfs een piano en groepsgenoot Onno speelt Desperado van The Eagles zo ontroerend dat hij menige vrouwelijke reisgenoot in tranen krijgt, inclusief mijzelf.

De verschillende merken (‘brands’) van Salentein passeren even de revu:

  • Portillo is de instapwijn van Salentein. Het is jonge frisse fruitige wijn. Chardonnay, sauvignon blanc, rosé van malbec, rood van malbec, pinot noir, syrah, tempranillo en merlot.
  • Kilkka is het volgende niveau. Kilkka betekend welkom, ontvangst. Het zijn wijnen van cabernet sauvignon, malbec en chardonnay met een jonge stijl en maximaal 3 maanden houtrijping.
  • De sparkling wijn volgens de Charmat-methode is van pinot noir en chardonnay. De méthode traditionelle van de drie klassieke Champagnedruiven chardonnay, pinot noir en pinot meunier.
  • Nomina is de naam voor wijnen van cabernet franc, malbec of syrah met 14 maanden houtrijping. Ook is er een Nomina-blend van 60% malbec, aangevuld met merlot, cabernet sauvignon, cabernet franc en petit verdot.
  • De Single Vineyards zijn premiumwijnen. Ze zijn vergist in houten vaten van 7.000 liter, zijn daarna 10-18 maanden in barriques gerijpt en krijgen tenslotte nog een jaar flesrijping. In deze serie zitten ook ‘late harvest’-wijnen (late oogst), onder andere een bijzondere van sauvignon blanc, maar ook van chardonnay, pinot noit en malbec. De malbec komt van een hooggelegen wijngaard (1.350 meter)en deze malbec is zelfs de hoogstgelegen van Argentinië!
  • Topwijn Primus heeft houtvergisting en rijpt 18-19 maanden op hout. Het zijn wijnen van één druivenras (malbec, merlot of pinot noir), maar het gaat wel om een blend van druiven van verschillende hoogtes.
  • Tenslotte is er een nieuwe topblend, de Gran Vu Blend met 83% malbec en 27% cabernet sauvignon. Van deze wijn worden jaarlijks 20.000 flessen gemaakt.

IMG_7819

Wijnpionier José Pepe Galante
José ‘Pepe’ Galante gaf ons na de rondleiding een masterclass. Hij werkte 34 jaar bij Bodega Catena Zapata voordat hij in 2010 de overstap naar Salentein maakte. En hij doceerde tien jaar lang aan de Universidad Maza. Bij Salentein doen hij en z’n team onder meer jaarlijks onderzoek naar de aromacomponenten in malbecwijnen en -druiven uit wijngaarden van drie verschillende hoogtes. Galante werkt bij Salentein ook nauw samen met wijnconsultant Paul Hobbs. Galante is niet alleen een invloedrijk wijnmaker in Argentinië, maar ook nog eens een van de malbec-pioniers. Een eer dus om van hem een lesje te krijgen!

Malbec in de woestijn
Malbec werd in 1850 door de Fransman Bouschet naar Argentinië gebracht. In de jaren ’70 van de vorige eeuw werd malbec nog als goedkope witte bulkwijn geproduceerd. Pas in 1980 volgden technische investeringen en in 1990 was de focus niet alleen op kwantiteit, maar besteedde men ook meer aandacht aan kwaliteit. Mijndert Pon wilde in 1995 als eerste wijn produceren in de Valle de Uco, die tot op dat moment nog een woestijn was. Hij was in Argentinië beland na een boottrip die hem in Panama deed stranden. Hij bezocht ook Argentinië en was erg onder de indruk. Uiteindelijk investeerde hij hier in land en koeien, en trok mensen aan om er wijn te produceren.

Variëren met hoogtes
De presentatie van Galante heet “Malbec and high altitude vineyards and wine making”. Salentein moet het bij de aanplant vooral hebben van de verschillende hoogtes van de wijngaarden. Zo kan de wijnmaker goed variëren. De ene hoogte is namelijk beter voor een bepaald druivenras dan de andere. Maar je kunt ook een druivenras op verschillende hoogtes aanplanten en daarmee in een blend of voor verschillende wijnstijlen en complexiteit variëren. Zo is het lage deel van de vallei goed voor fris wit en sparkling. “Elke 100 meter hoogte doet de temperatuur 1°C dalen!” vertelt Galante.

Valle de Uco
Galante neemt ons mee naar de Uco-vallei. Valle de Uco is de hoogstgelegen wijnregio in Mendoza. Het gebied is goed begrensd en geïsoleerd. Tijdens de oogststijd wordt de regio zelfs gecontroleerd opdat er geen ziektes uit andere regio’s kunnen komen.
Valle de Uco, de vallei waar Salentein zich bevindt, beslaat 65.000 hectare, waarvan nu 25.000 hectare beplant is met druiven. De 850 hectare wijngaarden van Salentein bevinden zich op verschillende hoogtes. Het verschil tussen de hoogste en laagste wijngaard is 600 meter.

  • Altamura ligt met 1100 meter het laagste.
  • Finca El Oasis ligt op 1050-1200 meter.
  • Finca La Palma ligt tussen 1200-1350 meter.
  • Finca San Pablo ligt tussen 1350-1700 meter.4x malbec.

Galante vertelt ons dat honderd procent van de aanplant uit de Uco-vallei komt. We krijgen vier malbecs te proeven van druiven op verschillende hoogtes. Alle wijnen komen uit 2014 en hebben houtrijping op ‘2nd fill’-vaten, maar ze komen van wijngaarden met verschillende hoogtes:

  • 2014 Pedernal: 1000-1200 meter hoogte, jonge wijn met fraicheur en donkerfruit. Wat stroef. Koffietonen.
  • 2014 Altamira: 1100 meter hoogte. Fruitig. Evenwichtig.
  • 2014 La Pampa: 1200-1350 meter. Elegant. Fris. Subtiel fruit.
  • 2014 San Pablo: van 1600 meter. Dik. Vol. Stevig hout.

Hierna proeven we 3x Single Vineyards uit 2012:

  • 2012 Single Vineyard chardonnay: van San pablo. Fris. Bittertje. Houtvergist.
  • 2012 Single Vineyard pinot noir van San Pablo. Fris en aangenaam.
  • 2012 Single Vineyard malbec van La Pampa. Elegant met fraîcheur.

IMG_7881

Tijdens de aansluitende lunch genoten we van de 2014 Salentein reserve sauvignon blanc bij empanadas en de 2013 Salentein reserve malbec bij een fijne Argentijnse lunchsteak met chimichurri. Als dessert uiteraard ‘dulce con leche’-ijs.

IMG_8491