Wegdromen bij de IGP Pays d’Oc Figure Libre Freestyle blanc van Domaine Gayda

Flessenpost uit de Languedoc. De Figure Libre Freestyle blanc van Domaine Gayda staat letterlijk voor de deur, afgegeven door Mister Postman. Gauw de doos openen. Wat een heerlijk etiket met een man die door de lucht vliegt. Lekker freestyle. Lekker eigenwijs. Geen vuiltje aan de lucht. Onbezorgd genieten. Ah … Zuid-Frankrijk lonkt naar me.

En hoe heerlijk lijkt dat in een rare tijd als nu waarin we niet meer kunnen reizen en we genoegen moeten nemen met een reisje naar Hintergarten en zelfs het nabijgelegen Visiter-lès-Voisins nog een brug te ver lijkt. Niet voor niets zat ik al maanden geleden weg te dromen bij het uitstippelen van een rondreis tijdens de corona-quarantaine. Ben sindsdien de deur nauwelijks meer uit geweest, behalve voor wat boodschappen. Er restte slechts de vrolijke chaos van Kökenborg, met een leuke workshop lokale gastronomie. De high wine met een top-rosé uit de Languedoc in Bad Meingarten tijdens mijn verjaardag was de afgelopen weken het absolute hoogtepunt. Tot zover mijn reisreportage. Maar nu eerst: wegdromen bij de IGP Pays d’Oc Figure Libre Freestyle blanc van Domaine Gayda

2017 IGP Pays d’Oc, Figure Libre Freestyle blanc van Domaine Gayda. Wat een heerlijk etiket met een man die door de lucht vliegt. Lekker freestyle. Lekker eigenwijs. Geen vuiltje aan de lucht. Onbezorgd genieten. Ah … Zuid-Frankrijk lonkt naar me.

Freestyle
Freestyle dus. Figure Libre. Hoe heerlijk klinkt dat. Vrij. De naam is niet voor niets gekozen. De producent schrijft over deze wijn: “Figure Libre Freestyle est à l’image de notre vision du vin: Naturelle, Respectueuse, Instinctive, Passionnée, sans limite … Libre!” Freestyle is als hun filosofie over een nieuwe aanpak op wijnmaken. Gayda wil met de Freestyle “vrij van conventiebeperkingen en het keurslijf van conformiteit” zijn. Ze willen met deze wijnen ook baanbrekend zijn voor de stijl van wijnen uit de Languedoc en Roussillon. Met de Freestyle-serie wil Gayda ‘outside the box’ denken en druivenrassen combineren die je normaal gezien niet in één fles samen zou verwachten.

Nou, dat lukt wel. Freestyle blanc bestaat uit lokale rassen: 55% grenache blanc, 20% maccabeu, 20% marsanne en 5% roussanne. Met maar 12,5% alc. is de wijn relatief licht qua alcoholpercentage. Van jaar tot jaar verschilt de samenstelling, ook dat is eigenwijs. In 2016 was dat bijvoorbeeld 40% grenache blanc en grenache gris, 25% maccabeu, 25% marsanne en 10% roussanne. En in 2018 was de samenstelling 50% grenache blanc en grenache gris, 25% maccabeu, 15% marsanne, 10% roussanne. De site geeft verder uitgebreide info over de vinificatie van de wijn. Mes compliments. Deels houtvergist in 228- en 500-liter vaten (voor de marsanne en een deel van de grenache blanc), deels vergist in een betonnen eitje (voor de roussanne, maccabeu en een deel van de grenache blanc). Daarna nog enige tijd ‘sur lie’ met bâtonnage waardoor de wijn voller wordt. De wijnen van de diverse druivenrassen worden allemaal apart gevinifieerd en rijpen daarna samen nog 1 maand op hout. Vleugje hout mag je hiermee dus letterlijk nemen. De mooie zuurgraad komt mede door de hoger gelegen wijngaarden. De meeste druiven voor de Freestyle blanc komen van de wijngaarden in Saint Martin de Fenouillet, die liggen op granietbodem op een hoogte van 450-550 meter.

Dwarrelt
De Figure Libre Freestyle blanc van Domaine Gayda dwarrelt zelfbewust langs je heen en als je je ogen sluit en diep de geuren opsnuift, waan je je even in de Languedoc. Indringend, vol, eigenwijs, met een rijke geschiedenis als de streek waar hij vandaan komt. Licht goudkleurig. Een eerste impressie komt van rijp steenfruit. Iets van bloesem dringt door. Rozen misschien? Of jasmijn? Nee, het is kamperfoelie! Bedwelmend bijna. De reis gaat verder met wat gele kiwi en peer. En we eindigen bij dat vleugje hout, dat tot rust komt bij een subtiel amandelbittertje en fijne mineraliteit. Nog een slokje dan. En nog een keer de ogen dicht … en nagenieten. En daarna vraagt ie echt om een mooi visje…

Er is trouwens ook een Freestyle rouge. Dat is voor de 2018-editie een stoere kruidige ongefilterde wijn van 50% syrah, 25% grenache noir, 15% mourvèdre en 10% carignan die geweldig zou passen bij een lekker lamsgerecht met de Zuid-Franse groentenschotel ‘tian’.

Domaine Gayda
Domaine Gayda bevindt zich 25km ten zuidwesten van vestingstad Carcassonne (onder andere bekend van het middeleeuwse Château Comtal), in het plaatsje Brugairolles. Eigenaren Tim Ford en Anthony Record hebben er in 2004 samen met wijnmaker Vincent Chansault een nieuw wijnhuis gecreëerd. Ford en Record ontmoetten Chansault in Zuid-Afrika toen deze bij Boekenhoutskloof werkte. Ford en Chansault werken nog steeds bij Gayda en hebben het team inmiddels uitgebreid.

Gayda wil oorspronkelijk zijn, met respect voor de natuur. En het domaine heeft op verschillende plekken in de Languedoc wijngaarden, zodat de diversiteit van bodem en klimaat van elke wijngaard telkens bijdraagt aan Gayda’s filosofie van wijnmaken en hun idee van de diversiteit van wijnen in de Languedoc.

De IGP Pays d’Oc is de grootste IGP in Frankrijk en Frankrijks grootste roséproducent.

De IGP Pays d’Oc: groot en divers
De IGP Pays d’Oc is de grootste IGP in Frankrijk. Pays d’Oc? Waar ligt dat? Als we het over wijn hebben, dan kunnen IGP Pays d’Oc-wijnen in alle departementen van de Languedoc-Roussillon gemaakt worden. Dat gebied ligt aan de Middellandse Zee in Zuid-Frankrijk, tegen Spanje en Andorra en de Pyreneeën aan. Een mooie authentieke regio met lange zandstranden, historische stadjes zoals Carcasconne, Limoux, Montclus en Narbonne, talrijke abdijen en kastelen, maar ook grotten en kloven (de ‘gorges’), en de prachtige natuur van de Camargue en de Cevennen.

De wijn van de IGP Pays d’Oc kenden we voorheen als Vin de Pays d’Oc. Die categorie Vin de Pays, de zogenaamde ‘landwijnen’, heet nu IGP (Indication Géographique Protégée). Waarom? Omdat de Europese wetgever dat zo heeft bepaald. De hoogste categorie wijnen met de strengste eisen zijn de wijnen met de aanduiding AOP (Appellation d’Origine Protégée). Daar onder komen de IGP-wijnen. Voor die wijnen is de regelgeving iets minder streng. Het gebied waar de druiven vandaag mogen komen, is vaak ook groter dan bij de AOP-wijnen. Ter vergelijk: wijnen met de aanduiding IPG Pays d’Oc mogen uit de hele Languedoc-Roussillon komen. Om precies te zijn: met 120.000 hectare omvat de IGP Pays d’Oc maar liefst de helft van de regio Languedoc-Roussillon. Binnen dat grote gebied zijn bekende AOP’s bijvoorbeeld Limoux, Fitou of Corbières. Die beslaan dus allemaal een kleiner en specifiek gebied.

De IGP Pays d’Oc is trouwens op meer fronten de koploper. Het is Frankrijks grootste roséproducent en Frankrijk’s grootste wijnexporteur. En in volume ook het belangrijkste kwaliteitslabel. Op dit moment is 54% van de wijnen rood, 25% is wit en 21% is rosé.

Ik heb overal ter wereld wijngaarden bezocht en voor mij is het wijnmaker’s Eldorado hier in de Pays d’Oc. Hier voel ik me vrij om te creëren, om mijn verhaal te schrijven – Vincent Chansault

Vrijheid
De IGP Pays d’Oc bestaat uit zo’n 1.375 bedrijven en 12.000 wijnproducenten. Waarom kiezen zij ervoor om een IGP Pays d’Oc te maken? Zoals gezegd, de regels zijn wat minder streng. Dat betekent ook dat men wat meer experimenteren mag. Bijvoorbeeld met druivenrassen. Wist je dat wijnen die onder de categorie IGP Pays d’Oc vallen maar liefst 58 verschillende druivenrassen gemaakt mogen worden!? De belangrijkste druivenrassen voor rood zijn merlot (bijna 42%), cabernet sauvignon (26,8%) en syrah (13,5%), voor wit chardonnay (48,6%) en sauvignon blanc (28,3%) en voor rosé grenache (30,4%), cinsault (24,4%) en syrah (26,7%). Maar daarnaast mogen ook de blauwe marselan (kruising cabernet sauvignon x grenache), cot (= malbec), alicante bouschet, carignan noir, caladoc (kruising van grenache x malbec), négrette, nielluccio (= sangiovese) en portan en de witte grenache blanc, vermentino (= rolle), terret blanc, marsanne, roussanne, altesse, bourboulenc en piquepoul gebruikt worden. Om er maar een paar te noemen.

De charme van een IGP als de Pays d’Oc is juist dat er vrijere regels zijn en dat wijnboeren dus creatiever mogen zijn. Dat spreekt aan. En met zoveel druivenrassen die je ter beschikking hebt, heb je oneindig veel mogelijkheden. Voor wijnen met maar één druivenras (de zogenaamde ‘mono-cépages’) en voor het samenstellen van bijzondere blendwijnen. En daar komen we weer bij mijn wijn van vandaag: de Figure Libre Freestyle blanc van Domaine Gayda. Het is dus geen wonder dat wijnmaker Vincent Chansault van Domaine Gayda in een video van de IGP Pays d’Oc uitlegt hoe elke druivensoort zijn creativiteit als wijnmaker inspireert. “Ik heb overal ter wereld wijngaarden bezocht en voor mij is het wijnmaker’s Eldorado hier in de Pays d’Oc,” zegt Chansault. “Ik kan de druivenrassen kiezen waarmee ik een echte affiniteit heb, ik ben niet beperkt. Wij hebben een perfect klimaat dat zich aanpast aan bijna alle druivensoorten. (…) Hier voel ik me vrij om te creëren, om mijn verhaal te schrijven.”

Prachtig toch!? Dat is precies de kracht en essentie van de IGP Pays d’Oc. Wijnen met karakter.

Figure Libre Freestyle blanc van Domaine Gayda bij zeebaars met antiboise en gegrilde venkel is voor mij de perfecte tip om deze zomer Zuid-Frankrijk en de Méditerranée in huis te halen.

🐟 Wijn-spijs: meteen in Zuid-Franse sferen
De wijnen van de IGP Pays d’Oc zijn op zijn best wijnen van betaalbare klasse. Dat maakt ze ook de ideale partner aan tafel. Of dat nou thuis of in de horeca is.
Wat drink je bij de Figure Libre Freestyle blanc? Vis, kip of kalfsvlees, luiden de adviezen. Maar dat is natuurlijk veel te ruim. Dus heb ik nagedacht over een mooi bijpassend visgerecht dat je samen met deze wijn meteen in Zuid-Franse sferen brengt. Mijn overheerlijke zeebaars met antiboise en gegrilde venkel is voor mij de perfecte wijn-spijs combi. Check het recept maar eens. Echt zoo lekker allemaal! En een perfecte tip voor je om deze zomer Zuid-Frankrijk en de Méditerranée in huis te halen, zelfs als we nog niet op reis mogen. Echt genieten!