Onlangs aten wij keuren als echte Italianen een pastagerecht als primi piatti, als voorgerecht dus. Het was de cacio e pepe die ik vorige week postte. Maar wat doen die Itaianen daarna…? Precies, ze eten hun hoofdgerecht (vlees, vis of gevogelte) zonder de zetmelen, zoals wij Nederlanders gewend zijn. Hoogstens met een bijgerecht van groenten. Ik heb zitten puzzelen wat ik kon maken en bedacht deze heerlijke ‘caponata al tonno fresco’, Siciliaanse caponata met tonijn. Ik gebruikte bij dit zonnige Siciliaanse groentengerecht twee mooie stukken verse tonijn.
De Siciliaanse boeren konden zo’n duur gerecht niet betalen en vervingen de vis door aubergines. Zo ontstond de aubergine-caponata!
Lampuga of aubergine?
Caponata is een heerlijk bijgerecht dat typisch is voor de Siciliaanse keuken. De naam is mogelijk afgeleid van “capone”, waarmee in het Siciliaanse dialect de lampuga (een vissoort) wordt bedoeld. Die capone werd met een zoetzure saus geserveerd op de tafels van de plaatselijke aristocratie. De Siciliaanse boeren konden zo’n duur gerecht niet betalen en vervingen de vis door aubergines. Zo ontstond de ‘caponata di melanzane, de aubergine-caponata! Weer zo’n voorbeeld dus van de arme keuken uit Zuid-Italië, la cucina povera. Ik vereffen dat nu natuurlijk weer een beetje door toevoeging van mijn mooie tonijn aan het gerecht. De vraag is dan wat het bijgerecht is, de caponata of de tonijn…
Het gerecht wordt gemaakt met aubergine, tomaat, ui, groene olijven, (liefst gezouten) kappertjes, bleekselderij en basilicum, aangevuld met suiker en azijn voor het zoet-zure element. Caponata is perfect als bijgerecht bij hoofdgerechten met vlees, vis, gevogelte of zelfs eieren. Maar je kunt het ook met brood als lunchgerecht eten. Net als peperonata kan caponata zowel warm als koud geserveerd worden! Veel Sicilianen laten de caponata trouwens sowieso afkoelen en bereiden het gerecht al een dag van tevoren.
Ingrediënten (bijgerecht voor 4 personen)
- 1 aubergine, in kleine blokjes
- 1 middelgrote ui, gesnipperd
- 1EL tomatenpuree
- 200gr kerstomaatjes, gehalveerd
- 4EL tomatensaus of tomatenpulp
- 2 stengels bleekselderij, in plakjes
- 80gr groene olijven, ontpit en in kwarten
- 1EL kappertjes (bij voorkeur gezouten kappertjes, anders gewone)
- 2EL witte wijnazijn
- 1EL suiker
- Zout en versgemalen peper
- Olijfolie
- Basilicum
- 50gr pijnboompitten, geroosterd
- En verder: tonijnmoten om te bakken
Bereiding
- Maak eerst de groenten schoon en snij ze in stukken volgens de beschrijving.
- Als je gezoute kappetjes gebruikt: Ontzout de kappertjes door ze in een zeefje te doen en er stromend koud water overheen te laten spoelen.
- Bak de aubergines in een gietijzeren pan in een ruime hoeveelheid olijfolie ca. 3 à 4 minuten totdat de blokjes goudbruin zijn. Laat goed uitlekken en zet ze apart.
- Bak vervolgens de ui in de olie, zachtjes en ca. 5 à 10 minuten. Laat de ui niet te bruin worden.
- Voeg dan de tomatenpuree toe en fruit een minuut mee om te ontzuren.
- Voeg de gehalveerde kerstomaten, de tomatensaus- of pulp, de bleekselderij, de olijven en ontzoute kappertjes toe. Laat 3 minuten zachtjes op laag vuur doorkoken.
- Voeg de gebakken aubergineblokjes en de basilicum toe. Verwarm alles 2 minuten.
- Voeg tenslotte de suiker en azijn toe en de geroosterde pijnboompitten. Laat nog twee minuten zachtjes sudderen.
- Je caponata is klaar! Je kunt die warm of lauwwarm bij de tonijn serveren. Eet je de caponata als lunch, dan kan het ook koud. Veel Sicilianen laten de caponata trouwens sowieso afkoelen en bereiden het gerecht al een dag van tevoren.
- Als je de caponata met verse tonijn bijna klaar hebt of serveert, bestrooi je de tonijn met zout en peper en bakt de vis aan beide kanten maximaal twee minuten. De tonijn mag rosé van binnen blijven!
- serveer de tonijn bij de (lauw)warme of afgekoelde caponata.
Wijntip: ik hou erg van pinot noir bij verse tonijn, dus dat was hier mijn uitgangspunt. Ik koos voor eentje uit Duitsland, uit het wijngebied de Ahr, de Pinot Noir “R” van Mayschoss Altenahr. Italiaanse tips voor bij de caponata zijn onder andere rosé (b.v.Etna rosato uit Sicilië of Cirò rosato uit Calabria) of een rode wijn (de elegante maar sappige Cerasuolo di Vittoria uit Sicilië van de druivenrassen nero d’Avola en frappato). Liever wit? Ga voor een volle wijn van druivenras cataratto. Je ziet, je kunt alle kanten op.
Buon appetito!
Geef een reactie